Giằng móng là yếu tố vô cùng quan trọng mỗi khi xây dựng nhà ở, công trình. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về những loại giằng móng, cấu tạo cũng như thiết kế của giằng móng để lựa chọn xây dựng cho mình. Trong bài viết này, My House xin gửi đến bạn thông tin chi tiết về giằng móng, những loại giằng móng thường được sử dụng hiện nay để bạn đọc tham khảo!
Giằng móng là gì?
Giằng móng hay còn gọi là dầm móng là một kết cấu được dùng để liên kết các móng hoặc kết cấu trên móng nhằm tăng cường độ cứng của toàn hệ thống công trình.
Ngoài ra, giằng có thể sử dụng như dầm dỡ phần tường bên trên. Vị trí của giằng móng phụ thuộc vào vị trí của tường, có thể nằm ngoài, giữa hoặc mặt trong của cột.Tùy ý đồ thiết kế của kỹ sư mà cần phải có móng hoặc nền gia cường dưới giằng hoặc không. Ngoại trừ trường hợp trên giằng có tường bắt buộc phải tính toán cẩn thận, giằng móng có thể đặt theo cầu tạo hoặc tính toán sự làm việc của nó trong tổng thể hệ kết cấu.
Giằng móng có tác dụng gì
Một ngôi nhà vững chắc không thể thiếu một cái móng khỏe. Vậy nên vai trò của giằng móng là vô cùng quan trọng. Một số tác dụng cụ thể của giằng móng như sau:
- Tăng cường độ cứng, bền vững cho kết cấu công trình
- Đỡ phần tường bao che hoặc tường ngăn trong nhà truyền lực xuống móng
- Tăng sức chịu đựng của các loại tải trọng trong quá trình xây nhà và sử dụng
- Phân bố đều các tải trọng truyền xuống bộ phần móng. Tránh hiện tượng biến dạng, xô lệch làm mất kết cấu.
- Giúp hình thành nên một hệ thống móng thống nhất và chặt chẽ. Đảm bảo độ vững chắc tối ưu nhất cho công trình.
Trong thiết kế thi công những công trình xây dựng hiện nay, tùy vào từng công trình mà người ta sử dụng những loại giằng móng khác nhau. Mỗi loại giằng móng có một đặc điểm và công dụng nhất định. Trước khi sử dụng bạn cần phân biệt rõ để giằng móng đem lại hiệu quả cao nhất và tránh những rủi ro đáng tiếc trong thi công.
Giằng móng đơn
Giằng móng đơn trong xây dựng là loại móng đỡ một cột hoặc một cụm cột đứng sát nhau có tác dụng chịu lực. Móng đơn thường được dùng trong các công trình xây dựng có tải trọng vừa và nhẹ, trong những công trình nhà ở dân dụng như nhà cấp 4, nhà 2 tầng, 3 tầng…
Móng đơn thường được bố trí ngay tại dưới chân cột. Có thể là móng cứng, móng mềm hoặc móng kết hợp và nằm riêng lẻ, trên mặt đất có thể là hình vuông, tám cạnh, hình tròn hoặc hình chữ nhật,… tùy thuộc vào tác dụng chịu lực của nó. Đây là một trong những hệ kết cấu móng nhà được thi công sử dụng nhiều nhất hiện nay.
Cấu tạo giằng móng đơn
Cấu tạo của móng đơn rất đơn giản, được tạo thành từ một bê tông cốt thép dày và tạo hình trụ duy nhất. Đối với các công trình công nghiệp người ta tận dụng phần đáy móng được đặt lên trên một lớp đất tốt với chiều sâu khoảng 1m.
Điều này giúp tạo ra 1 bề mặt bằng phẳng để tránh sự thay đổi giữa các vùng giáp ranh với đất tốt và đất xấu, tránh sự nở của các loại đất do bão hòa với nước.
Trong xây dựng thì móng được liên kết với một hoặc nhiều tảng hệ thống dầm. Có tác dụng chống đỡ hệ thống tường xây bên trên. Ngoài ra còn có tác dụng giằng các móng cốc để tránh hiện tượng lún, lệch giữa các đài móng.
Phân loại giằng móng đơn
Để có thể đáp ứng được đa dạng các kết cấu công trình và thiết kế nhà khác nhau. Nên giằng móng đơn cũng được chia thành một số hệ giằng phổ biến như sau
Móng đơn dưới tường
Móng đơn dưới tường được áp dụng hợp lý khi áp lực do tường truyền xuống có vị trí số nhỏ hoặc khi nền đất tốt và có tính nén lún nhỏ.
Các móng đơn dưới tường thường đặt cách nhau 3 – 6m. Dọc theo tường và đặt dưới các góc nhà, tại các tường ngăn chịu lực và các chỗ có tải trọng tập trung trên hệ giằng móng đơn.
Móng đơn dưới cột và dưới trụ
Loại móng đơn dưới cột thường được làm bằng đá hộc. Nếu trên móng bê tông hoặc hoặc đá hộc là cốt thép hoặc bê tông cốt thép. Thì cần phải cấu tạo bộ phận để đặt cột. Bộ phận này được tính toán theo cường độ của vật liệu xây móng.
Kết cấu giằng móng đơn dưới cột và trụ có tác dụng chịu tải trọng trực tiếp từ cột xuống và phân bố giảm đều cho toàn bộ phần móng. Tránh hiện tượng lực truyền trực tiếp xuống móng có thể sẽ gây xô lệch và biến dạng hệ thống.
Giằng móng nhà cấp 4
Nhà cấp 4 là công trình nhà ở phổ biến hiện nay. Tùy vào từng loại nền đất và diện tích mà gia chủ quyết định lựa chọn loại giằng móng phù hợp.
Một số loại giằng móng thường được sử dụng cho nhà cấp 4 là:
- Móng bè
- Móng cọc
- Móng băng
- Móng đơn
Móng bè
Móng bè là loại móng mềm, chiếm toàn bộ diện tích nền nhà. Loại móng này thường được sử dụng nếu nền đất đọng nước, đất cát, đất yếu để giảm bớt tình trạng lún, lệch của nền đất. Móng bè sẽ giúp những ngôi nhà cấp 4 thêm chắc chắn và vững chãi.
Móng cọc
Móng cọc là loại móng được khá nhiều người lựa chọn khi thi công nhà cấp 4. Móng gồm có cọc, đài cọc, được dùng truyền tải trọng công trình xuống lớp đất tốt nằm ở dưới sâu bằng cách hạ, đóng những cây cọc lớn xuống tầng đất sâu.
Móng cọc có những ưu điểm vượt trội như chi phí thi công rẻ, thời gian thi công nhanh, chi phí nhân công thấp. Tuy nhiên, móng cọc chỉ phù hợp cho những công trình xây dựng trên nền đất cứng, đất lâu năm rắn chắc.
Móng băng
Móng băng thường được sử dụng trong những ngôi nhà truyền thống, nhà cổ xưa. Móng băng có cấu tạo là dạng dải dài, độc lập hoặc giao nhau. Loại móng này thường được thi công bằng cách đào quanh khuân viên xây dựng công trình hoặc đào song song trong khuân viên đó. Đó là loại móng nông, xây trực tiếp trên hố đào rồi lấp lại.
Trước đây, móng băng chỉ được làm bằng gạch. Tuy nhiên hiện nay, do điều kiện kinh tế phát triển, móng băng được chuyển sang làm bằng bê tông để tăng độ bền chắc, kéo dài tuổi thọ tuy nhiên chi phí do đó cũng tăng lên.
Móng đơn
Móng đơn là loại móng được sử dụng phổ biến nhất để thi công nhà cấp 4. Với những ưu điểm vượt trội, móng đơn luôn là sự lựa chọn hàng đầu cho mỗi nhà thầu, mỗi nhân công khi xây dựng nhà cấp 4. Tuy nhiên, móng đơn phải được xây dựng trên nền đất tốt, không sụt lún và không ứ đọng nước.
Thiết kế tính toán giằng móng
Giằng móng có thể đặt theo cấu tạo hoặc tính toán sự làm việc của nó trong tổng thể hệ kết cấu. Nói chung, ta có thể lựa chọn kích thước tiết diện giằng theo nhiệm vụ của nó và các yêu cầu cấu tạo. Sau đó kiểm tra lại như các cấu kiện bình thường khác. Chẳng hạn, chiều cao chọn theo chiều dài nhịp; bề rộng chọn theo chiều cao hoặc bề rộng tường bên trên…
Tùy vào kích thước công trình và mục đích sử dụng mà mỗi loại móng có thiết kế khác nhau. Trong bài viết này, My House sẽ gửi đến bạn cách thiết kế giằng móng đơn, chi tiết và cụ thể nhất.
Công thức tính móng đơn theo đúng quy trình kỹ thuật:
+ Khi tải trọng đúng trọng tâm : Ptb ≤ Rtc
+ Khi tải trọng lệch tâm : Pmax ≤ 1.2 Rtc
(Ptb , Pmax : áp suất đáy móng trung bình và lớn nhất. Rtc : cường độ tiêu chuẩn của đất nền)
R = m(A1/4 .γ.b+B.q+D.c)
Trong đó:
- b : Chiều rộng của đáy móng
- q : Tải trọng bên của móng
- c : Lực dính đơn vị của lớp nền đất
- A1/4 , B, D : Các hệ số phụ thuộc vào góc ma sát trong của đất.
- m : Hệ số điều kiện làm việc của nền móng đơn
Trên đây là những thông tin chi tiết về giằng móng bạn nên biết trước khi chọn móng xây dựng công trình cho mình.
