Móng cốc là một trong những loại móng phổ biến và được sử dụng nhiều trong xây nhà dân dụng hiện nay. Tuy nhiên nhiều người vẫn chưa nắm rõ được loại móng này có những đặc điểm và cấu tạo như thế nào?
Bài viết dưới đây, Nội thất My House xin chia sẻ tới bạn đọc tất cả những thông tin chi tiết qua bài viết sau.
Móng cốc là gì?
[su_quote]Móng cốc là cách gọi dân gian của hình thức móng đơn – loại móng phổ biến được sử dụng rộng rãi ở những công trình nhà ở dân dụng không đòi hỏi quá nhiều về tải trọng, thường dành cho công trình có độ cao từ 3 tầng trở xuống.[/su_quote]
Vậy móng đơn là gì? Móng đơn là một loại móng nông. Trong quá trình làm việc móng đơn truyền toàn bộ tải trọng công trình xuống đất nền dưới đáy móng. Còn phần lực ma sát và lực dính của đất xung quanh móng được bỏ qua;
Tới đây câu hỏi móng đơn là gì đã dần dần được hiểu rõ hơn và cấu tạo móng đơn gồm các bộ phận sau.
+ Giằng móng (đà kiềng): Có tác dụng đỡ tường ngăn bên trên và làm giảm độ lún lệch giữa các móng trong công trình. Khi giằng móng được kết hợp làm dầm móng để giảm độ lệch tâm móng thì phải tính toán nó như một dầm trong kết cấu khung.
+Cổ móng: Kích thước cổ móng có thể bằng với cột tầng trệt nhưng thường được mở rộng thêm mỗi phía 2,5 cm để tăng lớp bê tông bảo vệ cốt thép trong cổ móng
+Móng (bản móng): Thường có đáy dạng chữ nhật, bị vát có độ dốc vừa phải, được tính toán để có kích thước hợp lý
+Lớp bê tông lót: Thường dày 100, bê tông đá 4×6 hoặc bê tông gạch vỡ, vữa xi măng mác 50 ÷ 100, có tác dụng làm sạch, phẳng hố móng, chống mất nước xi măng, ngoài ra nó còn làm ván khuôn để đổ bê tông móng.
Công thức tính móng đơn
Đối với những công trình có biến dạng độ nền không lớn thì chúng ta có thể áp dụng lý thuyết đàn hồi tính. Công thức tính móng đơn theo đúng quy trình như sau:
P ≤ R : Đây là điều kiện khi tải trọng được đặt đúng tâm.
P ≤ 1.2 R : Đây là điều kiện tải trọng lệch tâm.
Công thức như sau:
R = m(A .γ.b+B.q+D.c)
Trong đó
b : Chiều rộng của bề mặt đáy móng.
q : Tải trọng một bên của móng.
c : Lực dính theo đơn vị của những lớp nền đất.
A , B, D : Các thông số phụ thuộc vào các góc ma sát trong của đất.
m : Hệ số ở mức điều kiện có thể làm việc của nền móng đơn
Cấu tạo móng cốc
Móng cốc hay móng đơn có cấu tạo đơn giản, dễ thi công và đòi hỏi chi phí thấp so với các loại móng còn lại. Móng đơn có dạng hình cột vuông, chữ nhật hoặc tròn, phần chân cột là lớp bê tông dày hoặc gạch xếp chồng nhau.
Bên trong móng đơn là hệ cốt thép chạy xuyên suốt thân cột và bên dưới phần đế.
Để đảm bảo sự thay đổi ở vùng giáp ranh giữa các lớp đất đá, phần đế móng đơn cần được đặt trên lớp đất tốt, độ sâu tối thiểu 1m. Cần tránh đặt móng trên nền đất yếu, dễ sụt lún làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình theo tác động của thời gian.
Ngoài ra yếu tố trương nở của vùng đất đặt móng cũng phải được xét đến để tránh ảnh hưởng khi có lượng nước lớn ngấm vào đất.
Phân loại móng cóc
Dưới đây là 3 cách phân loại móng cóc ( móng đơn ) để bạn đọc có thể tham khảo qua:
Dựa vào đặc điểm của tải trọng
Dựa vào tình hình tác dụng của tải trọng người ta phân thành:
+ Móng chịu tải trọng đúng tâm.
+ Móng chịu tải trọng lệch tâm.
+ Móng các công trình cao (tháp nước, bể chứa, ống khói,…).
+ Móng thường chịu lực ngang lớn (tường chắn, đập nước, …).
+ Móng chủ yếu chịu tải trọng thẳng đứng, moment nhỏ.
Dựa vào độ cứng của móng
+ Móng tuyệt đối cứng: Móng có độ cứng rất lớn (xem như bằng vô cùng) và biến dạng rất bé (xem như gần bằng 0). Thuộc loại này có móng gạch, đá, bê tông.
+ Móng mềm: Móng có khả năng biến dạng cùng cấp với đất nền (biến dạng lớn, chịu uốn nhiều), móng BTCT có tỷ lệ cạnh dài/ngắn > 8 thuộc loại móng mềm.
+ Móng cứng hữu hạn: Móng bê tông cốt thép có tỷ lệ cạnh dài/cạnh ngắn ≤ 8.
Dựa vào cách chế tạo
+ Móng toàn khối: Móng được làm bằng các vật liệu khác nhau, chế tạo ngay tại vị trí xây dựng (móng đổ tại chỗ).
+ Móng lắp ghép: Móng do nhiều khối lắp ghép chế tạo sẵn ghép lại với nhau khi thi công móng công trình.
Tới đây để trả lời cho câu hỏi “móng đơn là gì” phần nào đã đủ để những ai không hoạt động trong lĩnh vực xây dựng có thể hiểu được rồi.
Thi công móng cốc
Dưới đây là cách làm sắt móng cốc đơn giản được áp dụng phổ biến hiện nay. Bạn có thể tham khảo qua:
Giai đoạn chuẩn bị
Nhân công, nguyên vật liệu cần được chuẩn bị đầy đủ và công tác giải phóng mặt bằng được thực hiện hoàn tất để đảm bảo tiến độ.
Đóng cọc
Mật độ cọc được xác định dựa trên thiết kế của mỗi công trình, việc đóng cọc đảm bảo hạn chế sự sụt lún cho móng. Tre, cừ tràm và bê tông là những loại cọc thường được sử dụng để gia cố nền móng.
Đào hố
Phần đất xung quanh các cọc được đào đúng theo kích thước của móng để tiến hành đổ bê tông, cần đảm bảo các số liệu nông sâu, độ rộng để đảm bảo móng đủ khả năng chịu tải trọng cần thiết.
San phẳng mặt hố
Tiến hàng san phẳng mặt hố, độ nông sâu đồng đều bằng cách sử dụng đầm tay hoặc thiết bị đầm chuyên dụng, có thể phủ đều một lớp đá để tạo độ bằng phẳng cho nền hố.
Bê tông lót
Thông thường một lớp bê tông lót được triển khai nhằm tạo độ bằng phẳng cũng như hạn chế sự thấm hút của móng.
Đổ móng
Sau khi thực hiện hoàn tất các công đoạn bước đầu chuyển sang cố định hệ thống khung thép và cốp pha rồi đổ bê tông hoàn thiện móng.
Trong quá trình đổ bê tông cần chú ý không để hố bị ngập nước làm ảnh hưởng đến chất lượng bê tông. Sau khi tháo cốp pha cũng cần theo dõi bảo quản chất lượng móng cho đến khi thực hiện các công đoạn tiếp theo của quá trình thi công hoàn thiện công trình.
Bản vẽ móng cốc
Dưới đây là một số hình ảnh bản vẽ móng có để bạn tham khảo:
Các loại móng nhà dân dụng
Ngoài móng cóc ra còn có 3 loại móng phổ biến được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Mời bạn tham khảo chi tiết dưới đây.
Móng băng là gì?
Đây là loại móng hay dùng trong các công trình dân dụng bởi giá thành vừa phải cùng độ lún đồng đều của nó. Móng băng thường là một dải dài, liến kết với nhau chạy theo chân tường hoặc có sự giao cắt. Đối với những nền đất yếu, độ lún không đều, ngoài việc đầm đất cho chặt người ta còn bố trí các khe lún chạy từ móng băng lên tới tường chắn mái.
Trong xây dựng nhà, móng băng hay dùng nhất, vì nó lún đều hơn và dễ thi công hơn móng đơn, tuy vậy chỉ nên dùng khi nó có chiều rộng <1,5m (sẽ kinh tế hơn), khi chiều rộng > 1,5m thì nên dùng các loại móng bè trong xây dựng nhà. Chú ý là, nếu cấu tạo móng băng không hợp lý thì có thể lún lệch nhiều hơn móng đơn.
Móng cốc lệch tâm
Móng lệch tâm được hiểu là tâm của cột không trùng với trọng tâm đài móng. Phương pháp này thường áp dụng khi thi công nhà phố xây chen với diện tích hay mặt bằng không thuận lợi.
Nguyên nhân gây ra tình trạng lệch tâm
Có 2 nguyên nhân chính gồm: thứ nhất là độ dịch chuyển cho phép trên mặt bằng và thứ hai là độ nghiêng của cọc 1%.
Vì một số lý do cột bị lệch tâm so với đài móng. Đặc biệt là đối với nhà xây chen thì cột của nhà nằm sát ranh giới của nhà bên cạnh vì thế móng của cột biên này phải lệch qua 1 bên để không xâm phạm đến nhà của khác vì thế tạo ra độ lệch tâm giữa cột và trọng tâm đài. Móng này thường được gọi là móng chân vịt.
Công thức tính độ lệch tâm của móng nhà
F (lệch tâm) = mV2/R
Đây chỉ là công thức tổng quát, ngoài ra còn nhiều loại lực tác động khác như lực dọc (N),lực cắt (Q) và momen (M). Đối với các công trình có quy mô nh, móng đúng tâm(tâm cột trùng với trọng tâm đài) thì momen chân cột thường rất nhỏ.
Móng bè là gì?
Móng bè (còn gọi là móng toàn diện). Móng bè là một loại móng nông, được dùng chủ yếu ở nơi có nền đất yếu, sức kháng nén yếu dù không hay có nước hoặc do yêu cầu cấu tạo của công trình như: dưới toàn bộ nhà có tầng hầm, kho, bể vệ sinh, bồn chứa nước, hồ bơi, nhà cao tầng có kết cấu chịu lực nhậy lún lệch lún không đều.
Ưu điểm: tác dụng phân bố đồng đều tài trọng của công trình lên nền đất, giúp giải tỏa sức nặng và tránh hiện tượng lún không đồng đều.
Móng cọc là gì?
Móng cọc Là các loại móng gồm có cọc và đài cọc, dùng để truyền tải trọng của công trình xuống lớp đất tốt đến tận sỏi đá nằm ở dưới sâu. Người ta có thể đóng, hạ những cây cọc lớn xuống các tầng đất sâu, nhờ đó làm tăng khả năng chịu tải trọng lớn cho móng. Cọc tre, cọc cừ tràm ở Việt Nam được sử dụng như một biện pháp gia cố nền đất dưới móng công trình. Ngoài ra ngày nay thường sử dụng cọc bê tông cốt thép bằng phương pháp ép cọc xuống nền đất tốt.
Ưu điểm: Thi công nhanh gọn, khả năng chịu tải cực tốt cùng giá thành hợp lý.
Đến đây bạn đã hiểu khái niệm móng cốc là gì cũng như tham khảo bản vẽ và một số loại móng phổ biến nhất hiện nay. Mời bạn xem thêm chuyên mục kiến thức nội thất với các bài viết hữu ích khác.
